تصور کنید دسترسی به جست وجوگرهایی مثل گوگل یا یاهو برای مدتی در کشور قطع شود. این اتفاق می تواند برای حوزه های مختلف مثل سیستم آموزشی تاثیرگذار باشد و در این راستا طرح و تقویت یک جست وجوگر بومی از همین دریچه توجیه پذیر و ضروری به نظر می رسد.
به گزارش ایسنا، طرح و ایده جست وجوگرهای بومی تقریبا در دوره دوم دولت احمدی نژاد مطرح شد که موضوعیت آن هم حلقه تهدیدات و تحریم هایی بود که هر روز بر علیه کشور تنگ تر می شد. همین مساله نیاز به ایجاد گزینه های داخلی تولیدات و خدمات خارجی را چند برابر می کرد. جویشگر بومی یکی از این گزینه های جایگزین داخلی است که همچنان از اهمیت برخوردار بوده و به آن توجه می شود.
۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای جویشگرهای بومی
رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اعتبارات اختصاص یافته به طرح جویشگر بومی بیان کرد: کل اعتباری که تا کنون در طرح جویشگر اعتبار داده شده است، حدود ۵۰ میلیارد تومان است که تا کنون ۳۰ میلیارد از این مبلغ هزینه شده است. سهم "پارسی جو" و "یوز" به عنوان دو جویشگر بومی از این هزینه در حدود ۲ میلیارد تومان و تامین زیرساخت پردازشی آنها بوده است.
علیرضا یاری با بیان این ادعا که جویشگرهای بومی تا کنون توانسته اند به روزانه ۷۰۰ هزار بازدید و حدود ۲۰۰ هزار پرس وجو دست پیدا کنند که نشان دهنده دستیابی به بازار حداقلی است، گفته بود: قطعا این بازار نیاز به توسعه دارد و باید به روزانه چندمیلیون پرس وجو دست پیدا کنیم. یکی از برنامه های در نظر گرفته شده برای توسعه بازار جویشگر، سوق دادن سازمانهای دولتی به استفاده از جویشگرهای بومی است. شناسایی و تولید خدمات مبتنی بر نیاز خاص کاربران بومی و تولید و غنی کردن محتوای فارسی نیز از دیگر برنامه های آتی برای افزایش قدرت و جذابیت جویشگرها است.
بر اساس آخرین نتایج گزارش شده توسط وب آزما، دقت نتایج ارائه شده توسط جویشگرهای بومی در حدود ۸۰ درصد دقت نتایج ارائه شده توسط بهترین جویشگرهای غیربومی است. البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که تمرکز اصلی جویشگرهای بومی بر پرس وجوهایی است که به زبان فارسی ارائه می شوند و وب آزما نیز در ارزیابی های خود این موضوع را مورد توجه قرار داده است. با این حال، توانایی شناسایی صفحات پرکاربرد و مهم انگلیسی و امکان جست وجو روی این صفحات نیز مورد انتظار است و قطعا در ارزیابی ها هم لحاظ می شود.
به اعتقاد کارشناسان در یک نگاه درازمدت، علاوه بر آنکه جویشگرهای بومی می توانند به استقلال ملی در فضای سایبری کمک کنند، به نوعی موتور محرکه صنعت IT کشور نیز محسوب می شوند، زیرا به خوبی می توانند مشتریان را به کسب و کارهای مورد نیاز خود هدایت کنند. از این لحاظ، تاثیر بسزایی در رونق فضای کسب و کار IT داشته و فرصت های شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.
خدمات جویشگرهای بومی هنوز بلوغ نرسیده است
در این باره مژگان فرهودی - مدیر آزمایشگاه ارزیابی خدمات وب پژوهشگاه - در پاسخ به اینکه آیا موتورهای جست وجوی بومی در اندازه جویشگرهای بومی سایر کشورها قابلیت دارند، به ایسنا گفت: قطعا در حال حاضر هنوز این خدمات به بلوغ کافی برای استفاده همه جانبه نرسیدند و بنابراین نمی توان آنها را به صورت کامل جایگزین کرد، اما می توان در زمینه هایی که قوت بیشتری دارند از آنها بهره برداری کرد. به عنوان نمونه برای خدمت جست وجوی پیمایشی که در آن به دنبال آدرس یک سایت می گردیم در حال حاضر جویشگرهای بومی در وضعیت خوبی قرار دارند. یا سرویس های جانبی نظیر ترجمه ماشینی و سرویس خبر با استقبال خوبی از جانب کاربران بومی مواجه شده است.
اما جویشگرهای داخلی بازار بزرگی را در بخش های آموزشی و پژوهشی دارند که می توانند با تقویت زیرساخت های خود و هوشمندسازی بیشتر در سطح وسیعی کاربران ایرانی را جذب کنند. از جمله دیگر فرصت های مناسب موجود برای جویشگرهای بومی جست وجوی امن و خدمت رسانی در سطح کودکان و مقاطع مختلف آموزش و پرورش است که فرصت مناسبی برای ظهور و بروز خود دارند. سرویس جست وجوی سازمانی نیز سرویسی است که می تواند با تعامل بین جویشگرهای بومی و مراکز دولتی در بسیاری از سازمان های دولتی جایگزین جویشگرهای موجود آنها شود که بعضا از کیفیت مناسبی نیز برخوردار نیستند.
فرهودی همچنین با اشاره به تفاوت جویشگرهای ایرانی با مشابه خود خاطرنشان کرد: هنوز جویشگر بومی با بسیاری از جویشگرهای بومی نظیر یاندکس روسیه فاصله قابل توجهی دارد و قطعا برای رسیدن به بلوغ مناسب باید مسیر دشوار و طولانی را طی کند. اما می توان با تمرکز بیشتر در زمینه های ذکرشده و فرهنگ سازی استفاده از آنها، به تدریج بازار خود را بزرگ کرده تا به سطح بلوغ مناسبی برسد.
جویشگر بومی اشتغال زا بوده است
نقش موتورهای جست وجو بر ایجاد شغل نکته مهم دیگری است در این باره مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه معتقد است: جویشگرهای بومی در حال حاضر حدود صدها نفر پرسنل را جذب کرده و توانسته اند جوانان مستعد و متخصص را در زمینه های مرتبط به کارگیرند. در صورتیکه پروژه های مرتبط با جویشگر در یک طرح ملی و بزرگ بخواهند عملیاتی شوند قطعا هزاران فرصت شغلی ایجاد خواهد شد و بازار بزرگی را ایجاد خواهد کرد.
اما درآمد جویشگرها عمدتا از طریق تبلیغات adwords است که در حال حاضر مهم ترین منبع درآمد گوگل نیز این خدمت است. ارائه این خدمت مستلزم دارا بودن سهم بازار بزرگی از کاربران در زمینه جست وجوی وب است. بنابراین در یک نگاه درازمدت، علاوه بر آنکه جویشگرهای بومی می توانند به استقلال ملی در فضای سایبری کمک کنند، به نوعی موتور محرکه صنعت IT کشور نیز محسوب می شوند، چراکه به خوبی می توانند مشتریان را به کسب وکارهای مورد نیاز خود هدایت کنند. از این لحاظ، تاثیر بسزایی در رونق فضای کسب وکار IT داشته و فرصتهای شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.
با توجه به در نظر گرفتن بودجه ۵۰ میلیارد تومانی برای طرحی نه چندان عظیم همچون جویشگر بومی، انتظار ایجاد اشتغال برای چندین نفر، زیاد دور از ذهن نیست؛ اما مساله مهمتر این است که نسبت ایجاد اشتغال از نسبت سرمایه اولیه فراهم آمده توسط دولت بیشتر باشد تا هم منابع ملی به طور خام مصرف نشود و هم یک مجرای درآمدی بلندمدت برای صاحب اصلی سرمایه که دولت است ایجاد شود.
نقش جویشگر بومی در تولید محتوای داخلی
اما خسرو سلجوقی - عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات و مجری طرح افزایش تولید محتوای بومی دیجیتال - درباره نقش جویشگرها در افزایش محتوای بومی گفته است: دو جویشگر بومی مطرح یوز و پارسی جو هستند که کمک زیادی به تولید محتوای بومی می کنند. جویشگر سوم نیز توسط یک شرکت بخش خصوصی تولید شده بود و ما علاقه مند به توسعه آن بودیم و برای حمایت از آنها اعلام آمادگی کردیم، البته به دلیل تغییر وظایفش فعلا متوقف شده و در خصوص جویشگری فعلا اقداماتی انجام نمی دهد.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی هم اظهار کرده بود: مهم ترین سرویس فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی، موتورهای جستجوگر هستند و البته به دلیل رقابت سختی که با گوگل وجود دارد، ورود به آن دشوار است، اما حوزه IT هر کشوری که جویشگر بومی دارد، از حوزه های پایه فناوری اطلاعات آن کشور است.
یاری با بیان اینکه استراتژی جویشگرهای بومی این است که کاری کند مردم به سمتش بیایند، اظهار کرد: طرح جویشگر بومی ما پنج ساله است، تا سه سال توسعه و یکپارچگی و دو سال هم بحث پشتیبانی که به ثمر بنشیند، اما مهم ترین چالش این است که مردم باید به سمت جویشگرهای بومی بروند تا این طرح موفق شود، در غیر این صورت این طرح موفق نخواهد شد.
وی همچنین با اشاره به یاندکس -جویشگر بومی کشور روسیه- بیان کرد: در روسیه، سه جویشگر بومی موفق هست که در بازار رقابت می کنند و درصدهای مختلفی را بر عهده دارند. درآمد جویشگرهای بومی روسیه ۱.۲ میلیارد دلار است که ۹۰ درصد آن از تبلیغات حاصل شده و ۸۰۰ میلیون دلار آن نصیب یاندکس می شود که ۵۷ درصد بازار جویشگرها را در دست دارد.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی با بیان اینکه در تعداد جویشگرها محدودیتی وجود ندارد، گفت: ما با توجه به بودجه موجود، می توانیم از سه جویشگر حمایت کنیم که در حال حاضر در شرف عقد قرارداد هستند و البته در نهایت دو جویشگر بومی خواهیم داشت.
«پارسی جو» و «یوز»، جویشگرهای بومی ایرانی
«گرگر» و «پارسی جو» موتورهای جست وجوی ملی هستند که قدمت آنها به حدود ۱۰ سال نیز می رسد و «یوز» همچنان جدیدترین جستجوگرهای بومی است، اما ظاهرا این جویشگرها آنچنان که باید مورد استقبال عمومی قرار نگرفته اند و همچنان تمایل مردم برای مراجعه به موتور گوگل بیشتر است.
در این مورد محمود واعظی - وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات - معتقد است باید توقع خود را از موتورهای جست وجو مشخص کنیم و البته انتظار دارد این موتورها در یک فضای رقابتی توجه و اعتماد کاربر را به خود جلب کنند، بتوانند بخشی از نیازمندی های مردم را از طریق توانمندی داخلی تامین کنند و مردم برای یافتن پاسخ سوالات خود به موتورهای جست وجویی مراجعه کنند که محتوای داخلی را ارائه می دهد.
همان طور که به گفته دست اندرکاران ساخت جست وجوگر «یوز» تا به حال هزینه ای ۷ میلیارد تومانی داشته و راه اندازی موتورهای جست وجوی «گرگر» یا «پارسی جو» نیز قاعدتا هزینه های این چنینی داشته است، به اعتقاد کارشناسان برنامه نویسی ساخت و بهینه سازی برروی موتورهای جست وجو بسیار سخت و گران است و سرمایه گذاری های چندین برابر هزینه کنونی و معادل ۱۷۰ میلیارد تومان می طلبد.
اما در حال حاضر دو موتور جست وجوی «پارسی جو» و «یوز» در ایران فعالیت دارند که توسط شرکتهای دانش بنیان تاسیس شده و نگه داری می شوند. پارسی جو تحت حمایت دانشگاه یزد و جویشگر یوز محصول شرکت دانش بنیانی است که از طریق سازمان فناوری اطلاعات گرنت پژوهشی گرفته و گسترش آنها نیازمند حمایت دولت است.
امیرعلی خیراندیش - مدیر اجرایی پروژه ملی موتور جست وجوگر پارسی جو - در توضیح دلایل راه اندازی این جویش گر بومی گفته بود: در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی با هدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه اندازی نمی شود. با مطرح شدن پروژه جستجوگر ملی، بسیاری تصور می کنند که این جویشگر قرار است جای گوگل و یاهو را بگیرد به همین خاطر به طور مداوم پارسی جو با این موتورهای جست وجوگر مقایسه می شود درحالی که هدف ما پاسخگویی به نیازهای بالقوه کاربران در اینترنت است.
وی با بیان اینکه در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی با هدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه اندازی نمی شود افزود: قرار نیست پارسی جو، جای گوگل را در ایران بگیرد چرا که پارسی جو و گوگل دو هدف مختلف را دنبال می کنند و درواقع کارکرد این دو با یکدیگر متفاوت است.
در هر حال حمایت از جویشگرهای بومی براساس تهیه و ارائه طرح کسب وکار به تصویب شورای راهبری جویشگر بومی رسیده و مقرر شد که مدل های کسب وکار موتورهای جست وجوی «پارسی جو» و «یوز» برای ادامه فعالیت به شورای راهبری ارائه شوند.
موتور جستجو ابزاریست که به منظور جست و جو در وب برای بدست آوردن اطلاعات درخواست شده، به کار می رود. نتایج یافته شده به طور معمول در صفحه ای با عنوان صفحهٔ نتایج جستجو (Search engine results page) فهرست می شوند. جستجو پیشرفته، جستجو زنده، جستجو تصویری، جستجو ویدیویی و جستجو علمی انواع جستجوهای مممکن از طریق موتورهای جستجو است.
در سال ۱۹۹۳ چند صد وب سایت کار جستجوگر خود را در دنیای اینترنت شروع کردند که البته بیشتر آن ها در دانشگاه ها مورد استفاده قرار می گرفتند، اما خیلی قبل از آن و در سال ۱۹۹۰ نخستین موتور جستجو کار خودش را آغاز کرده بود. این موتور که تحت عنوان Archie شناخته می شد، توسط دانشجوی دانشگاه McGill با نام Alan Emtage درست شده بود که اسم آن در اصل Archieved بود که به صورت اختصاری و تحت نام Archie نام گذاری شد. این موتور جستجو که از طریق فعالیت در FTPها کار می کرد، تنها قادر بود از روی نام و تیتر مطلب آن را تشخیص بدهد و نمی توانست تا به جستجو در بین کلمات محتوا بپردازد. موتورهای جستجوی عمده که امروزه کاربرد دارند، از پیشرفت سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ نشات می گیرند.
۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای جویشگرهای بومی
رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اعتبارات اختصاص یافته به طرح جویشگر بومی بیان کرد: کل اعتباری که تا کنون در طرح جویشگر اعتبار داده شده است، حدود ۵۰ میلیارد تومان است که تا کنون ۳۰ میلیارد از این مبلغ هزینه شده است. سهم "پارسی جو" و "یوز" به عنوان دو جویشگر بومی از این هزینه در حدود ۲ میلیارد تومان و تامین زیرساخت پردازشی آنها بوده است.
علیرضا یاری با بیان این ادعا که جویشگرهای بومی تا کنون توانسته اند به روزانه ۷۰۰ هزار بازدید و حدود ۲۰۰ هزار پرس وجو دست پیدا کنند که نشان دهنده دستیابی به بازار حداقلی است، گفته بود: قطعا این بازار نیاز به توسعه دارد و باید به روزانه چندمیلیون پرس وجو دست پیدا کنیم. یکی از برنامه های در نظر گرفته شده برای توسعه بازار جویشگر، سوق دادن سازمانهای دولتی به استفاده از جویشگرهای بومی است. شناسایی و تولید خدمات مبتنی بر نیاز خاص کاربران بومی و تولید و غنی کردن محتوای فارسی نیز از دیگر برنامه های آتی برای افزایش قدرت و جذابیت جویشگرها است.
بر اساس آخرین نتایج گزارش شده توسط وب آزما، دقت نتایج ارائه شده توسط جویشگرهای بومی در حدود ۸۰ درصد دقت نتایج ارائه شده توسط بهترین جویشگرهای غیربومی است. البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که تمرکز اصلی جویشگرهای بومی بر پرس وجوهایی است که به زبان فارسی ارائه می شوند و وب آزما نیز در ارزیابی های خود این موضوع را مورد توجه قرار داده است. با این حال، توانایی شناسایی صفحات پرکاربرد و مهم انگلیسی و امکان جست وجو روی این صفحات نیز مورد انتظار است و قطعا در ارزیابی ها هم لحاظ می شود.
به اعتقاد کارشناسان در یک نگاه درازمدت، علاوه بر آنکه جویشگرهای بومی می توانند به استقلال ملی در فضای سایبری کمک کنند، به نوعی موتور محرکه صنعت IT کشور نیز محسوب می شوند، زیرا به خوبی می توانند مشتریان را به کسب و کارهای مورد نیاز خود هدایت کنند. از این لحاظ، تاثیر بسزایی در رونق فضای کسب و کار IT داشته و فرصت های شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.
خدمات جویشگرهای بومی هنوز بلوغ نرسیده است
در این باره مژگان فرهودی - مدیر آزمایشگاه ارزیابی خدمات وب پژوهشگاه - در پاسخ به اینکه آیا موتورهای جست وجوی بومی در اندازه جویشگرهای بومی سایر کشورها قابلیت دارند، به ایسنا گفت: قطعا در حال حاضر هنوز این خدمات به بلوغ کافی برای استفاده همه جانبه نرسیدند و بنابراین نمی توان آنها را به صورت کامل جایگزین کرد، اما می توان در زمینه هایی که قوت بیشتری دارند از آنها بهره برداری کرد. به عنوان نمونه برای خدمت جست وجوی پیمایشی که در آن به دنبال آدرس یک سایت می گردیم در حال حاضر جویشگرهای بومی در وضعیت خوبی قرار دارند. یا سرویس های جانبی نظیر ترجمه ماشینی و سرویس خبر با استقبال خوبی از جانب کاربران بومی مواجه شده است.
اما جویشگرهای داخلی بازار بزرگی را در بخش های آموزشی و پژوهشی دارند که می توانند با تقویت زیرساخت های خود و هوشمندسازی بیشتر در سطح وسیعی کاربران ایرانی را جذب کنند. از جمله دیگر فرصت های مناسب موجود برای جویشگرهای بومی جست وجوی امن و خدمت رسانی در سطح کودکان و مقاطع مختلف آموزش و پرورش است که فرصت مناسبی برای ظهور و بروز خود دارند. سرویس جست وجوی سازمانی نیز سرویسی است که می تواند با تعامل بین جویشگرهای بومی و مراکز دولتی در بسیاری از سازمان های دولتی جایگزین جویشگرهای موجود آنها شود که بعضا از کیفیت مناسبی نیز برخوردار نیستند.
فرهودی همچنین با اشاره به تفاوت جویشگرهای ایرانی با مشابه خود خاطرنشان کرد: هنوز جویشگر بومی با بسیاری از جویشگرهای بومی نظیر یاندکس روسیه فاصله قابل توجهی دارد و قطعا برای رسیدن به بلوغ مناسب باید مسیر دشوار و طولانی را طی کند. اما می توان با تمرکز بیشتر در زمینه های ذکرشده و فرهنگ سازی استفاده از آنها، به تدریج بازار خود را بزرگ کرده تا به سطح بلوغ مناسبی برسد.
جویشگر بومی اشتغال زا بوده است
نقش موتورهای جست وجو بر ایجاد شغل نکته مهم دیگری است در این باره مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه معتقد است: جویشگرهای بومی در حال حاضر حدود صدها نفر پرسنل را جذب کرده و توانسته اند جوانان مستعد و متخصص را در زمینه های مرتبط به کارگیرند. در صورتیکه پروژه های مرتبط با جویشگر در یک طرح ملی و بزرگ بخواهند عملیاتی شوند قطعا هزاران فرصت شغلی ایجاد خواهد شد و بازار بزرگی را ایجاد خواهد کرد.
اما درآمد جویشگرها عمدتا از طریق تبلیغات adwords است که در حال حاضر مهم ترین منبع درآمد گوگل نیز این خدمت است. ارائه این خدمت مستلزم دارا بودن سهم بازار بزرگی از کاربران در زمینه جست وجوی وب است. بنابراین در یک نگاه درازمدت، علاوه بر آنکه جویشگرهای بومی می توانند به استقلال ملی در فضای سایبری کمک کنند، به نوعی موتور محرکه صنعت IT کشور نیز محسوب می شوند، چراکه به خوبی می توانند مشتریان را به کسب وکارهای مورد نیاز خود هدایت کنند. از این لحاظ، تاثیر بسزایی در رونق فضای کسب وکار IT داشته و فرصتهای شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.
با توجه به در نظر گرفتن بودجه ۵۰ میلیارد تومانی برای طرحی نه چندان عظیم همچون جویشگر بومی، انتظار ایجاد اشتغال برای چندین نفر، زیاد دور از ذهن نیست؛ اما مساله مهمتر این است که نسبت ایجاد اشتغال از نسبت سرمایه اولیه فراهم آمده توسط دولت بیشتر باشد تا هم منابع ملی به طور خام مصرف نشود و هم یک مجرای درآمدی بلندمدت برای صاحب اصلی سرمایه که دولت است ایجاد شود.
نقش جویشگر بومی در تولید محتوای داخلی
اما خسرو سلجوقی - عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات و مجری طرح افزایش تولید محتوای بومی دیجیتال - درباره نقش جویشگرها در افزایش محتوای بومی گفته است: دو جویشگر بومی مطرح یوز و پارسی جو هستند که کمک زیادی به تولید محتوای بومی می کنند. جویشگر سوم نیز توسط یک شرکت بخش خصوصی تولید شده بود و ما علاقه مند به توسعه آن بودیم و برای حمایت از آنها اعلام آمادگی کردیم، البته به دلیل تغییر وظایفش فعلا متوقف شده و در خصوص جویشگری فعلا اقداماتی انجام نمی دهد.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی هم اظهار کرده بود: مهم ترین سرویس فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی، موتورهای جستجوگر هستند و البته به دلیل رقابت سختی که با گوگل وجود دارد، ورود به آن دشوار است، اما حوزه IT هر کشوری که جویشگر بومی دارد، از حوزه های پایه فناوری اطلاعات آن کشور است.
یاری با بیان اینکه استراتژی جویشگرهای بومی این است که کاری کند مردم به سمتش بیایند، اظهار کرد: طرح جویشگر بومی ما پنج ساله است، تا سه سال توسعه و یکپارچگی و دو سال هم بحث پشتیبانی که به ثمر بنشیند، اما مهم ترین چالش این است که مردم باید به سمت جویشگرهای بومی بروند تا این طرح موفق شود، در غیر این صورت این طرح موفق نخواهد شد.
وی همچنین با اشاره به یاندکس -جویشگر بومی کشور روسیه- بیان کرد: در روسیه، سه جویشگر بومی موفق هست که در بازار رقابت می کنند و درصدهای مختلفی را بر عهده دارند. درآمد جویشگرهای بومی روسیه ۱.۲ میلیارد دلار است که ۹۰ درصد آن از تبلیغات حاصل شده و ۸۰۰ میلیون دلار آن نصیب یاندکس می شود که ۵۷ درصد بازار جویشگرها را در دست دارد.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی با بیان اینکه در تعداد جویشگرها محدودیتی وجود ندارد، گفت: ما با توجه به بودجه موجود، می توانیم از سه جویشگر حمایت کنیم که در حال حاضر در شرف عقد قرارداد هستند و البته در نهایت دو جویشگر بومی خواهیم داشت.
«پارسی جو» و «یوز»، جویشگرهای بومی ایرانی
«گرگر» و «پارسی جو» موتورهای جست وجوی ملی هستند که قدمت آنها به حدود ۱۰ سال نیز می رسد و «یوز» همچنان جدیدترین جستجوگرهای بومی است، اما ظاهرا این جویشگرها آنچنان که باید مورد استقبال عمومی قرار نگرفته اند و همچنان تمایل مردم برای مراجعه به موتور گوگل بیشتر است.
در این مورد محمود واعظی - وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات - معتقد است باید توقع خود را از موتورهای جست وجو مشخص کنیم و البته انتظار دارد این موتورها در یک فضای رقابتی توجه و اعتماد کاربر را به خود جلب کنند، بتوانند بخشی از نیازمندی های مردم را از طریق توانمندی داخلی تامین کنند و مردم برای یافتن پاسخ سوالات خود به موتورهای جست وجویی مراجعه کنند که محتوای داخلی را ارائه می دهد.
همان طور که به گفته دست اندرکاران ساخت جست وجوگر «یوز» تا به حال هزینه ای ۷ میلیارد تومانی داشته و راه اندازی موتورهای جست وجوی «گرگر» یا «پارسی جو» نیز قاعدتا هزینه های این چنینی داشته است، به اعتقاد کارشناسان برنامه نویسی ساخت و بهینه سازی برروی موتورهای جست وجو بسیار سخت و گران است و سرمایه گذاری های چندین برابر هزینه کنونی و معادل ۱۷۰ میلیارد تومان می طلبد.
اما در حال حاضر دو موتور جست وجوی «پارسی جو» و «یوز» در ایران فعالیت دارند که توسط شرکتهای دانش بنیان تاسیس شده و نگه داری می شوند. پارسی جو تحت حمایت دانشگاه یزد و جویشگر یوز محصول شرکت دانش بنیانی است که از طریق سازمان فناوری اطلاعات گرنت پژوهشی گرفته و گسترش آنها نیازمند حمایت دولت است.
امیرعلی خیراندیش - مدیر اجرایی پروژه ملی موتور جست وجوگر پارسی جو - در توضیح دلایل راه اندازی این جویش گر بومی گفته بود: در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی با هدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه اندازی نمی شود. با مطرح شدن پروژه جستجوگر ملی، بسیاری تصور می کنند که این جویشگر قرار است جای گوگل و یاهو را بگیرد به همین خاطر به طور مداوم پارسی جو با این موتورهای جست وجوگر مقایسه می شود درحالی که هدف ما پاسخگویی به نیازهای بالقوه کاربران در اینترنت است.
وی با بیان اینکه در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی با هدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه اندازی نمی شود افزود: قرار نیست پارسی جو، جای گوگل را در ایران بگیرد چرا که پارسی جو و گوگل دو هدف مختلف را دنبال می کنند و درواقع کارکرد این دو با یکدیگر متفاوت است.
در هر حال حمایت از جویشگرهای بومی براساس تهیه و ارائه طرح کسب وکار به تصویب شورای راهبری جویشگر بومی رسیده و مقرر شد که مدل های کسب وکار موتورهای جست وجوی «پارسی جو» و «یوز» برای ادامه فعالیت به شورای راهبری ارائه شوند.
موتور جستجو ابزاریست که به منظور جست و جو در وب برای بدست آوردن اطلاعات درخواست شده، به کار می رود. نتایج یافته شده به طور معمول در صفحه ای با عنوان صفحهٔ نتایج جستجو (Search engine results page) فهرست می شوند. جستجو پیشرفته، جستجو زنده، جستجو تصویری، جستجو ویدیویی و جستجو علمی انواع جستجوهای مممکن از طریق موتورهای جستجو است.
در سال ۱۹۹۳ چند صد وب سایت کار جستجوگر خود را در دنیای اینترنت شروع کردند که البته بیشتر آن ها در دانشگاه ها مورد استفاده قرار می گرفتند، اما خیلی قبل از آن و در سال ۱۹۹۰ نخستین موتور جستجو کار خودش را آغاز کرده بود. این موتور که تحت عنوان Archie شناخته می شد، توسط دانشجوی دانشگاه McGill با نام Alan Emtage درست شده بود که اسم آن در اصل Archieved بود که به صورت اختصاری و تحت نام Archie نام گذاری شد. این موتور جستجو که از طریق فعالیت در FTPها کار می کرد، تنها قادر بود از روی نام و تیتر مطلب آن را تشخیص بدهد و نمی توانست تا به جستجو در بین کلمات محتوا بپردازد. موتورهای جستجوی عمده که امروزه کاربرد دارند، از پیشرفت سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ نشات می گیرند.